'De brutalen hebben de halve wereld'

Vrouwen breken in de kunstwereld moeilijker door dan mannen. Dat probleem ligt niet bij de toelating tot de kunstopleidingen. Volgens het rapport van Artnet zou dat te wijten zijn aan de galerieën. Die zouden de kansen van kunstenaressen een stuk lager inschatten. Astrid Peelen heeft zelf ook op de kunstacademie gezeten, maar is helaas niet doorgebroken. Echter is ze nog wel veel in de kunst bezig, daar praat ik met haar over.

17 mei 2021
Door: Liselotte de Lobel

Artikel Astrid: Welkom

Astrid Peelen (61) is geboren en getogen in Scheveningen, maar is voor de liefde naar Limburg verhuist. Vanaf jongs af aan was ze al creatief bezig. Na haar middelbareschooltijd is ze gaan studeren aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag. Vrouw zijn is een van haar inspiratiebronnen. Verbazingwekkend vond ze het dan ook om te horen hoe weinig kunst van vrouwen in musea hangt. Uit het onderzoek van Mama Cash blijkt dus dat maar 13% van de tentoongestelde werken in Nederlandse musea gemaakt zijn door vrouwen. ‘Ik vind dat er gekeken moet worden naar de kwaliteit van een schilderij en niet het geslacht’, aldus Astrid.

Ondanks dat ze niet van haar kunst heeft kunnen leven, verkoopt en stelt ze het wel eens tentoon. Het leek haar wel eens leuk om mee te doen aan een schilderwedstrijd. Daarom had ze zich in februari opgegeven voor ‘Het geheim van de meester’. Ze wist met haar schilderij een plekje te bemachtigen in de finale.

Hoe bent u in de kunst terecht gekomen?

‘’Ik was een jaar of 8 toen mijn zusje, die vijf jaar jonger is, model moest gaan staan, zodat ik haar kon natekenen. Die had daar wel een hekel aan. Op de middelbare school waar ik op zat werden veel creatieve vakken gegeven. Daar kon ik mijn ei wel in kwijt en dat heb ik eigenlijk doorgezet. Na de middelbare school heb ik eerst een tussenjaar genomen. Hierin heb ik vooral gereisd en gewerkt. Daarna ben ik gaan studeren aan de Koninklijke academie beeldenkunst in Den Haag. Ik wist eigenlijk niet zo goed wat ik wilde. Mijn moeder stond meteen achter mijn beslissing, maar mijn vader zei: ‘Daar is geen brood mee te verdienen.’ En zo ben ik er eigenlijk ingerold.’’

Hoe ontwikkel je je dan tot kunstenaar?

‘’Dat leer je nog niet op de academie. Je leert eigenlijk vooral echt te kijken. Je bent eigenlijk vooral nog bezig met creëren van je eigen handschrift. Daar bedoel ik mee je eigen stijl te ontdekken. Het ontdekken van vormen en kleuren, waardoor je kunt herkennen ‘Hey dat is een Astrid’. Mijn werk is meestal te herkennen aan de hoeveelheid kleur en materiaal. Ik probeer altijd een mengeling van figuratief en non-figuratief te vinden. De ene keer gebruik ik wat kraaltjes en de andere keer bijvoorbeeld zand. Je ontwikkelt jezelf het beste door het gewoon te doen. Als ik een idee heb ontstaat er bij mij een soort drang om te schilderen. Je moet gewoon beginnen en nieuwe dingen uitproberen. De inspiratie komt voort uit mijn directe omgeving en mijzelf als vrouw.’

Hoe is de periode na de academie verlopen?

‘’Toen liep alles een beetje anders dan verwacht. In de Jaren 80 was er veel werkeloosheid, het was moeilijk om je werk te exposeren en dus om bekend te worden. Om in een galerie te hangen koste veel geld en dat had ik toen niet. Het had er waarschijnlijk ook mee te maken dat ik te weinig lef had om me te profileren. Het was ontzettend moeilijk om jezelf te verkopen en die eigenschap leer je helaas niet op de academie. Later ben ik getrouwd en kreeg ik kinderen die meer mijn aandacht nodig hadden waardoor mijn werk meer op de achtergrond kwam te staan. Vervolgens volgde de dood van mijn man wat ook een behoorlijke schok was. Hier had ik een aantal jaren voor nodig om overheen te komen. Daarna had ik zoiets van: ik laat het maar aan anderen over en werk alleen voor mezelf en als er mensen zijn die mijn werk mooi vinden mogen ze het kopen, wel voor een redelijke prijs. Het was eerst dus wel de bedoeling dat ik van mijn kunst zou gaan leven, maar helaas is het allemaal wat anders verlopen.’’

Artikel Astrid: Tekst

Op welk schilderij bent u het trotst?

‘’Ik ben wel trots op het laatste wat ik gemaakt heb, dat is dan het schilderij van Het geheim van de Meester. Trots was ik omdat ik daar erkenning heb gekregen van een professionele vakjury. Daarnaast ben ik uit meer den 500 deelnemers gekozen. Dan heb je toch wel het idee ‘oké ze hebben mij toch gezien.’ Toen ik vervolgens door AVROTROS gebeld werd kon ik het niet geloven.’’

Artikel Astrid: Afbeelding

Wat was uw visie achter dat schilderij?

‘’Toen ik begon aan dit schilderij wist ik nog niet wat ik ging schilderen. Ik heb mij laten inspireren door de verschillende afleveringen van Het geheim van de Meester. Door te kijken hoe zij daar mee bezig waren ben ik meer gaan schilderen. Ik had het schilderij al voor de wedstrijd gemaakt, in december 2020. Het was een oud schilderij, waar ik helemaal overheen ben gegaan met gesso. Gesso is een ondergrond. Toen ben ik met lijnen en kleuren gaan schilderen en op een gegeven moment kwam zij naar voren.’’

‘’Het schilderij heet vrouw. De naam komt voort uit het feit dat het een vrouw is natuurlijk. Het is een jonge vrouw die de wereld in blikt met een ontwapende blik. ‘Nou zeg hier ben ik en je kan mij niet zomaar aan de kant schuiven. Ik ben een vrouw en ik sta hier’, dat is wat ik wilde overbrengen. Daar ligt mijn kracht ook.’’

U is het dan helaas niet gelukt om door te breken in de kunst. Hoe denkt u dat het komt dat mannen eerder doorbreken?

‘’Moeilijke vraag, maar ik denk dat het komt doordat mannen ondernemender zijn. Zij weten zich beter te profileren als kunstenaar. Zoals ik eerder zei vind ik het jammer dat we die eigenschappen in mijn tijd niet leerden op de academie. Vrouwen zijn daar denk ik toch wat bescheidener in. Het zou wel een verschil maken als we leren hoe we onszelf als kunstenaar kunnen verkopen. De brutale hebben de halve wereld. Zo werkt het wel, zeker in de kunstwereld.’’