De voorbereiding achter een tentoonstelling

Rannilt Pol (25) werkt bij het Drents museum in de functie Beringer Hazewinkel conservator in opleiding. Hier volgt ze een opleidingstraject tot conservator binnen de moderne en hedendaagse kunst. Ze houdt zich onder andere bezig met tentoonstellingen, het verzamelbeleid en collecties aankopen. Ook schrijft ze tentoonstelling teksten en zoekt ze contact op met de kunstenaar. 

26 mei is de tentoonstelling van Tamara Muller (online) van start gegaan. Rannilt Pol heeft deze tentoonstelling mogen neerzetten. 5 juni gaat het museum open en is de tentoonstelling voor bezoekers te bewonderen. 

​

Tentoonstelling proces

Maar er komt nog heel wat kijken bij het regelen van een tentoonstelling. Voordat het werk in het museum hangt moet de kunst en de kunstenaar nog langs verschillende procedures. Zo zijn er ook verschillen of de tentoonstellingen plaatsvinden in een galerie of een museum. Rannilt legt het stuk voor stuk uit. 

‘Bij een galerie is de kunstenaar vaak eraan verbonden. Dat is in vergelijking met een museum een heel ander traject. De kunst is namelijk gelinkt met de kunstmarkt, dus daar gaat het ook om het verkopen. Kunstenaars kunnen hierbij een contract aangaan, waarin staat afgesproken in welk gebied ze van het land vertegenwoordigd worden. Een galerie kan dan de kunst verkopen.’ 

Bij een museum gaat dit er anders aan toe. Het museum kan bijvoorbeeld bij een galerie gaan kijken om te zien welke nieuwe kunstenaars en kunst er is. Werken worden volgens Rannilt vaak aangekocht door musea. ‘Als conservator ga je dan zelf op zoek. Jij weet tenslotte wie je wil tonen en welk beeld je over wilt brengen.’

Na de onderzoeksfase begint het scouten. ‘Als je dan interessante kunstenaars hebt gevonden begint het scouten, dat geldt overigens voor galeries hetzelfde.’ Toch zit er wel een verschil in, legt Rannilt uit. Musea zijn meestal bezig met dingen die breder en ander publiek trekken. Daarom zijn de eisen van musea anders dan die van een galerie. ‘Zo zoeken wij vaker naar gevestigde namen en soms ook wel eens naar nieuw talent. Maar dat verloopt wat trager in tegenstelling tot een galerie.’

Volgens Rannilt is het van noodzaak om direct na de kunstacademie betrokken te raken bij tentoonstelling en galeries. ‘Dan is de kan groter om vertegenwoordigd te worden’, zegt ze. Je moet volgens Rannilt veel doorzettingsvermogen hebben. Dat zijn de beste manieren om door te breken en naamsbekendheid op te bouwen, ongeacht of je man of vrouw bent volgens Rannilt. 

Wil je meer weten over de positie van vrouwen hierbinnen. Lees dan de  Essay van Eef Segers.

​

De rol van gender

‘Speelt dan gender een rol in de keuze?’, vroeg ik aan Rannilt. Daar zei ze het volgende over: ‘In principe zou het niet uit mogen maken. Maar we merken gewoon dat vrouwelijke kunstenaars onder gerepresenteerd worden en dan hou je dat wel in je achterhoofd. In die zin is dat eigenlijk een gat in de markt, maar we moeten ook niet kunst gaan kiezen omdat het dan gemaakt is door een vrouw.’ 

Tamara Muller

Nadat de kunstenaar is gekozen, is het belangrijk als conservator om je bekend te maken met het werk. Het is van urgentie om te weten welk gevoel de schilder over wilt brengen en welke boodschap ze erbij hebben. Als je die inzichten hebt is de volgende stap om te kijken welke werken er zijn en welk verhaal je met de tentoonstelling wilt vertellen. ‘Eerst heb ik dus met Tamara gepraat om meer te leren over het verhaal van haar kunst. Op basis daarvan hebben we een selectie gemaakt.

De tentoonstelling bestaat uit vier thema’s; gender en identiteit, vechten en vluchten, lust en schaamte en als laatste onmacht en geweld. Deze thema’s zijn verdeeld over verschillende zalen en zijn handvaten voor de bezoekers om de kunst te kunnen bekijken. ‘Echter is de zaal waar het werk hangt geen harde grens. Het schilderij valt onder een van de thema’s.’

Wat typerend is voor de schilderijen van Tamara zijn de gezichten. Haar kunst wordt ook wel beschreven als ‘knip en plak kunst’. De naam komt voort uit de gezichten die Tamara op de lichamen plakt. Alle gezichten in haar kunstwerken zijn van haar zelf. In de foto’s hieronder staan enkele voorbeelden van schilderijen. De tentoonstelling begint op 5 juni en is tot eind september te bewonderen.